چاپ کردن این صفحه

اندازه ‏گیری MCHC MCH MCV

در آزمایش "شمارش اجزای تشکیل دهنده خون " یا "CBC" (که به طور عمده مقدار گلبولهای قرمز و سفید خون و پلاکتها را تعیین می‏کند)، هر یک از موارد زیر نشان دهنده چه چیزی است و چگونه محاسبه می‏شوند؟  MCHC  MCH  MCV 

برای بررسی آزمایشگاهی بیماران آنمیک:

در اولین مرحله برای آنها CBC ،Retic و بررسی اسمیرلام محیطی درخواست می‏کنیم در بچه‏ها مقدار هموگلوبین و هماتوکریت و MCV را برحسب سن باید ارزیابی کرد چون در سنین مختلف این مقادیر متفاوت است. مقدار هماتوکریت بطور کلی حدود 3 برابر هموگلوبین است. 

در برگه‏ های جواب CBC که بصورت کامپیوتری جواب آن ارائه می‏شود شاخصهای گلبول قرمز شامل:

1. (mean corpuscular volume (MCV

2. (mean corpuscular hemoglobin (MCH 

3. (mean corpuscular hemoglobin concentration (MCHC 

و تعداد پلاکتها و WBC و RBC و مقدار هموگلوبین و هماتوکریت ذکر شده است. از میان این شاخصها از MCV برای دسته ‏بندی آنمی‏ ها بیشتر استفاده می‏ شود. یک پارامتر با ارزش دیگر که دراین برگه‏ ها ذکر شده RDW یا red cell distribution width می‏باشد که نماینده تغییرات اندازه گلبولهای قرمز است و در موارد آنیزوسیتوز، افزایش تعداد رتیکولوسیتها، نوزادان و همولیز و کمبود آهن مقدار آن افزایش می‏یابد. در تالاسمی مینور مقدار آن نرمال یا پائین است در مسمومیت با سرب مقدار آن پائین است مقدار طبیعی آن 5/14-5/11 می‏باشد.

MCV: MCV=HCT*10/RBC

حجم متوسط گلبول قرمز بوده و برحسب فمتولیتر fl محاسبه می‏شود (فمتولیتر10 بتوان 15- لیتر). برای محاسبه آن: هماتوکریت بیمار را ضربدر 10 کرده تقسیم بر تعداد RBC بیمار (بر حسب میلیون) می‏کنیم مقدار نرمال آن برای بالغین 96 -80 فمتولیتر می‏ باشد.

که البته این مقدار همانطور که درجدول ذکر شده است برحسب سن فرق می‏کند در مواردی که گلبول‏های قرمز میکروسیتیک هستند مقدار آن پائین‏تر از نرمال و در مواردی که ماکروسیتیک هستند بیش از نرمال است. درکودکان بصورت یک محاسبه سرانگشتی حداقل مقدار طبیعی MCV مساوی است با (سن بر حسب سال + 70).

MCH: MCH=HB*10/RBC

مقدار وزن هموگلوبین در یک گلبول قرمز متوسط بوده و به پیکوگرم محاسبه می‏شود: (پیکوگرم 10 بتوان 12- گرم). برای محاسبه آن: هموگلوبین بیمار (گرم درصد) را ضربدر 10 می‏کنیم و حاصل ضرب را تقسیم بر تعداد RBC (بر حسب میلیون) می‏کنیم مقدار طبیعی آن در بالغین 2/33 – 5/27 پیکوگرم می‏باشد.

MCHC: MCHC=HB/HCT 

غلظت متوسط هموگلوبین گلبولهای قرمز: که عبارت است از مقدار هموگلوبین برحسب گرم، در 100 سی سی پک سل (packed cell). دراسفروسیتوز ارثی و نوزادان بالاست درهموگلوبین SC هم ممکن است بالا باشد. در آنمی میکروسیتیک مثلاً فقر آهن مقدار آن پائین است. برای محاسبه آن: مقدار هموگلوبین (گرم درصد) را ضربدر 100 کرده تقسیم بر هماتوکریت می‏نمائیم مقدار طبیعی آن 4/33 – 5/35 درصد می‏باشد.

از نظر افتراق احتمالی تالاسمی مینور از کمبود آهن از روی CBC در موردی که بیماری دچار آنمی میکروسیتیک و هیپوکرم است اگر مقدار بیشتر از 5/13 باشد احتمال کمبود آهن و اگر زیر 5/11 باشد احتمال تالاسمی مینور وجود دارد. در مواردی که شاخصهای گلبول (MCV ، MCH ،MCHC) نورموسیتیک و نورموکرومیک هستند اگر تعداد گلبولهای قرمز به میلیون را ضربدر 3 بکنیم مساوی مقدار هموگلوبین بیمار می‏شود و اگر هموگلوبین بیمار را ضربدر 3 بکنیم مساوی مقدار هماتوکریت او می‏شود در موارد وجود میکروسیتوز یا ماکروسیتوز این مسئله صدق نمی‏کند. همانطور که قبلاً ذکر کردم رتیکولوسیتها گلبولهای قرمز نارسی هستند که نشانه اریتروپوئزیس می‏باشند. شمارش رتیکولوسیت ها برای بررسی اینکه آیا آنمی در اثر کمبود تولید گلبول قرمز یا افزایش تخریب گلبول قرمز یا از دست دادن گلبول قرمز است مفید است ولی افزایش تعداد رتیکولوسیت ها بایستی برحسب درجه آنمی مورد تفسیر قرار بگیرد. مقدار نرمال تعداد رتیکولوسیتها در خون حدود 1 درصد می‏باشد ولی مشاهده 3-2 درصد رتیکولوسیت در خون بیماری که هموگلوبین او تا نرمال است نشانه رتیکولوسیتوز نمی‏باشد. در موارد همولیز، مقدار واقعی بالا بودن رتیکولوسیت بایستی طبق فرمول زیر برحسب مقدار آنمی اصلاح شود: شمارش رتیکولوسیت اصلاح شده برابر است با هماتوکریت بیمار تقسیم بر هموتوکریت طبیعی، ضربدر شمارش رتیکولوسیت به درصد.

MCV=HCT*10/RBC

MCH=HB*10/RBC

MCHC=HB/HCT 

این مورد را ارزیابی کنید
(48 رای‌ها)
پدرام طلائی

دکتری: مهندسی پزشکی بیومتریال ـ تهران ـ 1398

کارشناسی ارشد: حشره شناسی پزشکی و مبارزه با ناقلین ـ دانشگاه علوم پزشکی تهران ـ 1394

کارشناسی: علوم آزمایشگاهی ـ دانشگاه علوم پزشکی اراک ـ 1389

وبگاه: www.labworld.ir/pedram-talaie

آخرین‌ها از پدرام طلائی

موارد مرتبط

1 نظر