
تجهیزات و مواد آزمایشگاهی (6)
میکروسکوپ ابزاری است که تصاویر بزرگنمایی شده از اجسام کوچک را تولید میکند و به کاربر امکان مشاهده و بررسی برای تحلیل دقیق در مقیاس مناسب را میدهد. در واقع میکروسکوپها، از مهمترین ابزارها در هر آزمایشگاه به شمار میآیند.
میکروسکوپ در انواع مختلف میتواند تصویری دینامیک و یا تصویری ساکن تولید کنند.
یکی از ویژگیهایی که میکروسکوپ را به یک ابزار محبوب در آزمایشگاههای زیست شناسی تبدیل کرده است، این است که میتوان برای مشاهده یک شی در سطح سلولی از آن استفاده کرد. درواقع میکروسکوپ به زیست شناسان اجازه میدهد شکل سلول، هسته آن، میتوکندری و سایر اندامک ها را ببینند. در حالی که میکروسکوپ مدرن قطعات زیادی دارد، مهمترین قطعات در هر نوع میکروسکوپ لنزهای آن است. از طریق لنزهای میکروسکوپ است که می توان تصویر یک جسم را با جزئیات بزرگ و بزرگ کرد. یک میکروسکوپ نوری ساده نحوه ورود نور به چشم را با استفاده از یک عدسی محدب، تغییر میدهد. وقتی نور از جسمی که در زیر میکروسکوپ مشاهده می شود منعکس میشود و از لنز عبور میکند ، به سمت چشم خم می شود. همین امر باعث می شود که شی بزرگتر از آنچه که هست واقعی به نظر برسد.
مروری بر تاریخچه میکروسکوپها
در طول تاریخ میکروسکوپ، نوآوریها و فن آوریهای جدید استفاده از میکروسکوپ را آسان کرده و کیفیت تصاویر تولید شده را بهبود بخشیده است. میکروسکوپ مرکب که حداقل از دو عدسی تشکیل شده است، در سال ۱۵۹۰ توسط سازندگان هلندی، زکریا و هانس جانسن اختراع شد. یکی از قدیمیترین میکروسکوپها را نیز فردی هلندی به نام آنتوان ون لیوون هوک ساخته است. میکروسکوپهای لیوون هوک شامل یک توپ کوچک شیشهای بود که درون یک قاب فلزی قرار گرفته بود. وی به دلیل استفاده از میکروسکوپهای خود برای مشاهده میکروارگانیسمهای تک سلولی آب شیرین که آنها را جانوران کوچک نامید، مشهور شد.
اجزای تشکیل دهنده میکروسکوپ چیست؟
اجزای ثابت در بین همه میکروسکوپ ها موارد زیر هستند:
بدنه (Body)
بخشی است که تمامی اجزای میکروسکوپ آزمایشگاهی بر روی آن استوار است . بدنه عموماً از فلزات سخت تهیه می شود . این فلزات معمولاً خشک بوده یا از جنس آلیاژهایی هستند که در عین سختی، وزنی متعادل داشته و قادر به تحمل وزن سایر اجزا و متعلقات دستگاه باشند. این موضوع سبب می گردد تا سیستم های نوری به صورت ثابت قرار گرفته و دچار لرزش نگردند. به علاوه بدنه از رنگ کوره ای که نسبت به محلول های مختلف و مواد خورنده مقاوم است پوشیده شده است.
بخش های مکانیکی ( Mechanical Parts)
جدا از بدنه و قطعات اپتیکی آن، اجزاء و متعلقاتی وجود دارند که به نوبه خود از اهمیت خاصی برخوردار هستند. مهم ترین این اجزاء عبارتند از:
رأس دو چشمی یا تک چشمی (Uniocuar / Binocular Head):
این بخش که روی قسمت بالایی دستگاه قرار دارد از حرکت دورانی 360 درجه ای برخوردار بوده و محل نصب عدسی های چشمی است.
ماکرو / میکرومتر (Macro/Micro Meter)
ماکرومتر و میکرومتر دو بخش مهم در تنظیم دستگاه به شمار می آیند . آن دوبخش به صورت مجزا یا متحد در کنار هم قرار داشته و بوسیله آنها صفحه دستگاه سریعاً به بالا و پایین حرکت می کند . بعلاوه نگه دارنده اسلاید روی صفحه دستگاه که روی بدنه نصب شده است قرار داشته و محل اسلاید را تغییر می دهد.
صفحه میکروسکوپ (Stage)
این بخش که به صورت مربع یا مستطیل یا حتی دایره است، توسط چهار پیچ روی بدنه دستگاه نصب می گردد. روزنه مخصوصی که در وسط این صفحه تعبیه گردیده امکان عبور نور را مهیا می سازد. بعلاوه سیستم متحرک نگه دارنده اسلاید نیز روی آن قرار دارد.
کندانسور (Condensor)
این وسیله که در زیر صفحه واقع شده است با حرکت عمودی خود به تنظیم و تمرکز نور کمک می کند . این بخش دارای یک عدسی است که نوری را که از قسمت زیر می تابد بر روی اسلاید متمرکز می سازد. کندانسور انواع مختلفی دارد . از آن جمله می توان به کندانسور های Polarization Dark Field و… اشاره نمود.
نوزپس (Nosepiece)
قطعه ای است که دو یا چند عدسی شیئی بر روی آن قرار دارند.
آن ها بسته به نیاز فرد در درجات مختلفی از بزرگ نمایی مورد استفاده قرار می گیرند.
سیستم عدسی ها (اپتیک)
شامل عدسیهای شیئی (Objectives)
اصولاً این عدسی ها در دو نوع مسطح و بدون رنگ (Plan Achromat) و نیمه مسطح (Semi Plan) وجود دارند. در عدسی های نوع اول میدان دید یکنواخت و گسترده است. درحالیکه در عدسی های نیمه مسطح تنها یک بخش خاص قابل رؤیت می باشد. عدسی های شیئی به صورت معمول در 4 بزرگنمایی 4،10،40 و 100 وجود دارند.
عدسی چشمی ( Ocular or Eyepiece)
این عدسی برای مطالعه نمونه ها مورد استفاده قرار می گیرد و دارای بزرگ نمایی 10 تا 15 برابر است.
عدسی های چشمی معمولاً دو عدد هستند که در دخل یک استوانه استیل نصب شده اند . بزرگ نمایی عدسی های چشمی متنوع و قابل انتخاب است. در نهایت به کمک عدسی های شیئی و چشمی میتوان به بزرگنمایی مورد انتظار دست یافت.
دیافراگم (Diaphragm)
برای کنترل میزان نوری است که از نمونه عبور کرده و به چشم ما برخورد می کند.
نور (Light)
نوری است که از حفره بالای آن عبور و به نمونه برخورد می کند.
پایه (Base)
پایه میکروسکوپ است که باعث ثبات آن می شود.
انواع میکروسکوپ
میکروسکوپها بسته با کارکرد و استفادههایی که از آنها میشود در انواع مختلفی ساخته میشوند .
میکروسکوپ ساده
به طور کلی میکروسکوپ ساده به عنوان اولین میکروسکوپ در نظر گرفته میشود. این میکروسکوپ در قرن هفدهم توسط آنتونی ون لیوون هوک ایجاد شد، وی یک عدسی محدب را با یک نگهدارنده برای نمونهها ترکیب کرد. این میکروسکوپ با بزرگنمایی بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ بار، در اصل یک ذره بین بود. گرچه این میکروسکوپ ساده بود، اما همچنان به اندازه کافی قدرت داشت تا اطلاعات ون لیوون هوک را در مورد نمونههای بیولوژیکی، از جمله تفاوت اشکال بین گلبولهای قرمز، ارائه دهد. امروزه از میکروسکوپهای ساده اغلب استفاده نمیشود زیرا معرفی عدسی دوم منجر به تولید میکروسکوپ مرکب شده است که به مراتب قویتر از میکروسکوپهای ساده عمل میکند.
میکروسکوپ مرکب
با دو لنز یا دو عدسی، میکروسکوپ مرکب بزرگنمایی بهتری نسبت به یک میکروسکوپ ساده ارائه میدهد. لنز دوم تصویر حاصل از لنز اول را بزرگ میکند. میکروسکوپهای مرکب میکروسکوپهای زمینه روشن هستند، به این معنی که زمینه نمونه توسط نور روشن میشود و میتوانند دو چشمییا تک چشمیباشند. این دستگاهها بزرگنمایی ۱۰۰۰ برابری را ارائه میدهند که بزرگنمایی مناسبی است، اگرچه وضوح تصویر در این میکروسکوپها نسبت به سایر میکروسکوپهای جدید پایین است. با این وجود این بزرگنمایی زیاد، به کاربران امکان میدهد تا اشیا بسیار کوچکی را که با چشم غیر مسلح دیده نمیشوند، از جمله موجودات تک سلولی را از نزدیک مشاهده کنند. نمونهها معمولاً کوچک و دارای درجهای از شفافیت هستند. از آنجا که میکروسکوپهای مرکب نسبتاً ارزان و در عین حال مفید هستند، از آزمایشگاههای تحقیقاتی گرفته تا کلاسهای زیست شناسی دبیرستان در همه جا مورد استفاده قرار میگیرند.
از میکروسکوپهای مرکب به عنوان میکروسکوپ بیولوژیکی میتوان نام برد. میکروسکوپ مرکب در آزمایشگاهها، مدارس، تصفیه خانههای فاضلاب، مطبهای دامپزشکی و برای بافت شناسی و آسیب شناسی استفاده میشود. نمونههایی که در زیر میکروسکوپ مرکب مشاهده میشوند، باید روی اسلاید میکروسکوپ با استفاده از یک پوشش مسطح تهیه شوند.
از میکروسکوپ مرکب میتوان برای مشاهده نمونههای متنوعی استفاده کرد که برخی از آنها شامل: سلولهای خونی، سلولهای پوست، سلول انگلی، باکتری، جلبک، بافت و بخشهای نازک اندامها هستند. از میکروسکوپ مرکب برای مشاهده نمونههایی استفاده میشود که با چشم غیرمسلح دیده نمیشوند. بزرگنمایی میکروسکوپ مرکب معمولاً ۴۰x، ۱۰۰x، ۴۰۰x و گاهی اوقات ۱۰۰۰x است.
میکروسکوپ نوری
میکروسکوپهای نوری یکی از متداولترین میکروسکوپهای مورد استفاده در آزمایشگاهها محسوب میشود که از نور برای بزرگنمایی یک جسم استفاده میکند. میکروسکوپهای نوری ساده امکان مشاهده یک ارگانیسم را به صورت همزمان با بزرگنمایی ۱۰۰ تا ۱۵۰ برابر فراهم میکند. میکروسکوپهای مرکب که برای جزئیات بیشتر سلولی استفاده میشوند، حاوی دو نوع عدسی هستند که عملکرد آنها برای بزرگنمایی موجودات تک سلولی ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ برابر است. میکروسکوپهای زمینه تاریک و فاز کنتراست که به عنوان میکروسکوپهای تخصصیتر محسوب میشوند، نور را پراکنده میکنند تا نه تنها سلولهای زنده، بلکه امکان مشاهده حتی قسمتهای داخلی سلول مانند میتوکندری را نیز فراهم کنند.
میکروسکوپ فلورسنت
میکروسکوپ فلورسنت یا کانفوکال از نور ماورا بنفش به عنوان منبع نور خود استفاده میکند. هنگامیکه نور ماورا بنفش به جسمیبرخورد میکند، الکترونهای جسم را برانگیخته و نوری در رنگهای مختلف منتشر میکند که میتواند به شناسایی باکتریهای موجود در ارگانیسم کمک کند. میکروسکوپهای فلورسنت برخلاف میکروسکوپهای مرکب و تشریح کننده، جسم را از طریق یک منفذ بسیار باریک کانفوکال نشان میدهند، بنابراین در این میکروسکوپ تصویر کاملی از نمونه نشان داده نمیشود. این امر با خاموش کردن نور فلورسنت خارجی و ساختن یک تصویر سه بعدی واضح از نمونه، وضوح تصویر را افزایش میدهد.
میکروسکوپ کانفوکال
برخلاف میکروسکوپهای استریو و مرکب که از نور منظم برای تشکیل تصویر استفاده میکنند، میکروسکوپ کانفوکال از یک نور لیزر برای اسکن نمونههای رنگ شده استفاده میکند. این نمونهها روی اسلایدها تهیه شده و درج میشوند. سپس، با کمک یک آینه دو رنگ، دستگاه یک تصویر بزرگنمایی را روی صفحه رایانه تولید میکند. اپراتورها همچنین میتوانند با جمع آوری اسکنهای متعدد، تصاویر ۳ بعدی ایجاد کنند. مانند میکروسکوپ مرکب، این میکروسکوپها نیز از بزرگنمایی بالایی برخوردار هستند، اما وضوح آنها بسیار بهتر است. آنها معمولاً در زیست شناسی سلولی و کاربردهای پزشکی استفاده میشوند.
میکروسکوپ معکوس یا اینورت
میکروسکوپ معکوس به صورت میکروسکوپ معکوس بیولوژیکی یا میکروسکوپ معکوس متالورژی در دسترس است. میکروسکوپهای معکوس بیولوژیکی بزرگنمایی ۴۰x، ۱۰۰x و گاهی ۲۰۰x و ۴۰۰x را فراهم میکنند. از این میکروسکوپهای معکوس بیولوژیکی برای مشاهده نمونههای زنده موجود در پتری دیش استفاده میشود. میکروسکوپ معکوس به کاربر امکان میدهد پتری دیش نمونه را روی صفحه صاف نمونه قرار دهد، در حالی که لنزهای شئي در زیر این صفحه قرار دارند. میکروسکوپ معکوس برای لقاح آزمایشگاهی، تصویربرداری از سلول زنده، مطالعه زیست شناسی رشد، زیست شناسی سلولی، علوم اعصاب و میکروبیولوژی استفاده میشود. میکروسکوپهای معکوس اغلب در تحقیقات برای تجزیه و تحلیل و مطالعه بافتها و سلولها و به ویژه سلولهای زنده به کار گرفته میشوند.
میکروسکوپ اشعه ایکس
همان طور که از نامش پیداست، این میکروسکوپها از پرتوی اشعه X برای ایجاد تصویر استفاده میکنند. اشعه ایکس برخلاف نور مرئی به راحتی منعکس و شکسته نمیشود و برای چشم انسان قابل مشاهده نیست. وضوح تصویر میکروسکوپ اشعه ایکس بین میکروسکوپ نوری و میکروسکوپ الکترونی قرار میگیرد و به اندازه کافی حساس است تا بتواند محل قرارگیری جداگانه اتمها را در مولکولهای کریستال تعیین کند. بر خلاف میکروسکوپ الکترونی، که در آن جسم خشک و ثابت شده است، این میکروسکوپهای بسیار تخصصی قادر به نشان دادن سلولهای زنده هستند.
میکروسکوپ اختلاف فاز| فاز کنتراست (Phase Contrast Microscope)
میکروسکوپ الکترونی (Electron Microscope)
پیشرفته ترین میکروسکوپ قرن حاضر، با قدرت تفکیک ۲ آنگستروم است. در این میکروسکوپ با عبور پرتوهای الکترونی ساطع شده از رشته سیمی تنگستن با طول موج بسیار پائین از عدسی های متعدد که در نهایت بر روی یک صفحه فلورسنت یا صفحه مانیتور، عکسبرداری صورت گرفته و تصویر شیء قابل مشاهده می باشد.
مکانیزم میکروسکوپ ها
میکروسکوپ مرکب از یک لوله تشکیل شده که در دو انتهای آن دو عدسی شئی نزدیک به شی مورد مطالعه و عدسی چشمی قرار دارد. تصویری که توسط عدسی شئی بوجود می آید، بوسیله عدسی چشمی بزرگتر می شود. به این جهت بزرگنمایی آن بیش از قدرت یک عدسی است. در میکروسکوپ های پیشرفته، دستگاه نوری پیچیده تر است. بدین ترتیب که در آنها علاوه بر لامپ، یک کندانسور (مجموعه عدسی های متمرکز کننده نور) و یک دیافراگم که شدت نور را کنترل می کند، قرار داده شده است. لامپی که در این نوع میکروسکوپ ها مورد استفاده قرار می گیرد، با ولتاژ کم کار می کند. لامپ های فراوانی برای این منظور وجود دارند که هرکدام نوری با شدت و طول موج مورد نظر تامین می کنند. بنابراین برای تفکیک دو نقطه نزدیکتر از ۲۵۰۰ آنگستروم باید از میکروسکوپ الکترونی استفاده کرد.
زیرا طول موج الکترون از طول موج نور کمتر است. اولین میکروسکوپ الکترونی که ساخته شد، درست مانند میکروسکوپ نوری که شعاع نور را از داخل نمونه مورد مطالعه عبور می دهد، شعاع الکترون را از داخل مقطع بسیار نازکی عبور می دهد. چون تراکم مواد در تمام قسمت های نمونه مورد مطالعه یکسان نیست، میزان الکترونی که از قسمت های مختلف عبور می کند متفاوت است. درنتیجه تصویری از قسمت های تاریک و روشن آن بدست می آید. میکروسکوپ الکترونی دارای یک قسمت لوله ای شکل است که الکترون می تواند آزادانه از آن عبور کند. در قسمت بالای لوله یک قطب منفی الکتریکی به شکل رشته سیم نازک وجود دارد که جنس آن از تنگستن است. این قسمت آنقدر حرارت داده می شود تا بتواند از خود الکترون آزاد کند.
این عمل با ایجاد اختلاف پتانسیل از ۲۰۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰۰ ولت بین کاتد و آند صورت می گیرد. در نتیجه یک شعاع الکترونی بسوی پایین قسمت لوله ای شکل شتاب داده می شود. به این سیستم تفنگ الکترونی می گویند. در طول لوله عدسی هایی همگرا اندازه و روشنایی شعاع الکترونی را قبل از برخورد با نمونه مورد مطالعه کنترل می کنند. مقطع مورد بررسی روی یک صفحه مشبک دایره شکلی قرار داده می شود. شعاع الکترونی پس از عبور از مقطع و قبل از این که به حد بزرگنمایی نهایی برسد، از میان عدسی هایی شئی عبور کرده و تنظیم می شود. سپس توسط عدسی هایی بر روی صفحه زیر میکروسکوپ منعکس می شود. چگالی بزرگنمایی بیشتر میکروسکوپ ها از ۵۰ تا ۸۰۰۰۰۰ برابر است. صفحه زیر میکروسکوپ از مواد فسفردار (فسفید روی) پوشانیده شده که در مقابل پرتو الکترون از خود نور تولید می کند. در زیر این صفحه یک دوربین عکاسی قرار دارد که از تصویر روی صحنه عکس می گیرد.
کاربرد میکروسکوپ الکترونی
توپوگرافی شیء (نقشه برداری): در این کار با آشکار کردن مشخصات سطح و بافت داخلی شی، می توان به خواصی مانند سفتی و میزان ارتجاعی بودن آن پی برد.
مورفولوژی (زیست شناسی): به دلیل اینکه در این رؤیت شکل و سایر ذرات مشخص است، می توان به نیروی استحکام پی برد.
ترکیب: این میکروسکوپ می تواند عناصر سازنده شی را مشخص نماید. بنابراین می توان به خواصی مانند نقطه ذوب، اکتیویته شی دست یافت.
بلور شناسی: میکروسکوپ الکترونی چگونگی چیده شدن اتم را در مجاورت یکدیگر نشان می دهد. به این ترتیب می توان آنها را از نظر رسانایی و خواص الکتریکی بررسی نمود.
پیشرفته ترین میکروسکوپ جهان
تیتان پیشرفته ترین میکروسکوپ الکترونی جهان را ساخت. این میکروسکوپ دارای ریز بینی تا حد ۰.۷ انگستروم می باشد. این میکروسکوپ توانسته است رکورد قبلی میکروسکوپ های با کاربرد تجاری که یک سال قبل توسط شرکت FEI ثبت شده بود را بشکند. این میکروسکوپ مجهز به تک رنگ نگار و تصحیح کننده انحراف می باشد.
میکروسکوپ زمینه تاریک
میکروسکوپ زمینه تاریک یکی از انواع میکروسکوپ است که به جهت برخورداری از سیستم نوری خاص و منبع نور مرئی، برای مطالعه بر روی سلول های زنده و حرکت باکتری ها مناسب می باشد. در واقع در این میکروسکوپ، نور مرئی با عبور از منبع نوری به شکل مخروطی در می آید و توسط کندانسور خاص از اطراف به نمونه مورد مطالعه می تابد و توسط آیینه ها و عدسی های محدب و مقعر، تصویر نمونه را کاملا روشن و شفاف در پس زمینه ای سیاه و تاریک به نمایش می گذارد.
مقدمه ای بر آشنایی با لنز چشمی میکروسکوپی
بسیاری از مردم بر این باورند که لنزها از مهم ترین اجزا تشکیل دهنده میکروسکوپ ها هستند و اساسا بدون آنها نتیجه حاصل از میکروسکوپ ها بسیار ناامیدکننده خواهد بود. اکثر میکروسکوپ ها حداقل دارای سه عدسی چشمی هستند که به عملکرد و بهبود بهتر تصاویر کمک می کند، عملکرد لنزهای هدف نیز به بهبود و بزرگنمایی تصاویر کمک می کند و تصاویر با جزئیات کامل تر و بهتری را برای ما نشان می دهد. لنز چشمی میکروسکوپ به چهار دسته تقسیم می شود از جمله لنز بی رنگ، لنز آپوکروماتیک، Plan objectives و لنز میکروسکوپ Pafrocal.
لنز میکروسکوپ شیئی، عدسی ای است که در انتهای میکروسکوپ نزدیک به نمونه قرار گرفته است. ساده ترین نوع این عدسی ها، عدسی بزرگ نمایی با توان بالا و با طول کانونی بسیار کوتاه است. عدسی شیئی به طور معمول استوانه ای است که حاوی یک یا بیشتر از یک عدسی که معمولا از شیشه ساخته شده اند است و کارکرد آن جمع آوری نور از سمت نمونه است.
به صورت کلی یک میکروسکوپ معمولی دارای سه یا چهار لنز شیئی با طول کانونی متفاوت است که درون یک قطعه ی دایره ای شکل قرار گرفته اند و برای انتخاب لنز میکروسکوپ مورد نیاز هستند .
لنز میکروسکوپ شیئی، عدسی ای است که در انتهای میکروسکوپ نزدیک به نمونه قرار گرفته است. ساده ترین نوع این عدسی ها ، عدسی بزرگ نمایی با توان بالا و با طول کانونی بسیار کوتاه است. عدسی شیئی به طور معمول استوانه ای است که حاوی یک یا بیشتر از یک عدسی که معمولا از شیشه ساخته شده اند است و کارکرد آن جمع آوری نور از سمت نمونه است.
به صورت کلی یک میکروسکوپ معمولی دارای سه یا چهار لنز شیئی با طول کانونی متفاوت است که درون یک قطعه ی دایره ای شکل قرار گرفته اند و برای انتخاب لنز میکروسکوپ مورد نیاز هستند . عدسی هایی که توان کمتری دارند عدسی های شیئی نگاره نامیده می شوند. این عدسی ها دارای توانایی بزرگ نمایی یک شیء به میزان چهار برابر اندازه معمول خودش هستند. عدسی های قوی تر با نام عدسی های شیئی کوچک شناخته می شوند و به طور معمول اندازه یک شیء را تا 10 برابر خودش بزرگ نمایی می کنند .قوی ترین عدسی هایی که وجود دارند با نام عدسی های شیئی بزرگ شناخته می شوند و یک شیء را 40 تا 100 برابر اندازه اصلی خودش بزرگ نمایی می کنند.
انواع لنز میکروسکوپ چشمی
لنز میکروسکوپ Pafrocal
عدسی های Parfocal بدون نیاز به متمرکز سازی مجدد اجازه تغییر بزرگ نمایی را می دهند.
لنز بی رنگ
این نوع عدسی ها رایج ترین و ارزان ترین نوع عدسی هستند. عدسی های بی رنگ برای دو رنگ تصحیح شده اند.
لنز های آپوکروماتیک
این نوع عدسی ها برای سه رنگ تصحیح می شوند. حاشیه مشخص نیست و وضوح تفکیک تصویری که به دست می آید بالاتراست. درازای ارائه تصویر که به دست می آید فضای کاری کاهش یافته و عمق میدانی کوچکتر می شود.
Plan objectives
این عدسی های چشمی برای نسخه های بی رنگ و آپوکروماتیک موجود است. حاوی عدسی های اضافی هستند که انحرافات را تصحیح می کنند. عدسی لنز میکروسکوپ در انتهای آن و در نزدیکی نمونه واقع شده است. ساده ترین نوع این عدسی ها، یک عدسی بزرگ نمایی بسیار با توان بالا، با طول کانونی بسیار کوتاه می باشد. لنز میکروسکوپ شیئی معمولاً استوانه ای شکل است که می تواند حاوی یک یا چند عدسی دیگر باشد، که این عدسی ها معمولا از شیشه ساخته شده اند. عمل لنز میکروسکوپ، جمع آوری نور از سمت نمونه است. میکروسکوپ های معمولی دارای 3 یا 4 عدسی شیئی با طول کانونی متفاوت می باشند، که درون یک قطعه ی دایره ای شکل پیچ می باشند.با چرخاندن لنز میکروسکوپ ها می توان لنز مورد نیاز را انتخاب کرد.
برند های معروف میکروسکوپ در بازار
برندهای المپوس Olympus، وست لب WestLab، نیکون Nikon، زایس Zeiss، یورومکس Euromex، نایت اسکای Nightsky، سوئیفت Swift، نوکس Novex
قیمت تقریبی
نگهداری عمومی میکروسکوپ
علاوه برنکات اشاره شده، تأکید میشود که میکروسکوپ دستگاه بسیار دقیق و ظریفی است. به منظور سالم نگهداشتن بخش های نوری و نگهداری میکروسکوپ در بهترین شرایط، اجزای مکانیکی و الکتریکی میکروسکوپ باید حفظ شوند. هر قسمت از میکروسکوپ با استفاده از پیشرفته ترین تکنولوژیها تولید شده است و سوارکردن قطعات و تنظیم آن در کارخانه با استفاده از تجهیزات خاص انجام میشود. درطی این مراحل، محدوده خطای مجاز بخشهای مختلف کنترل میشود.
طرز استفاده از میکروسکوپ
پس از آموزش کار با میکروسکوپ و تنظیم عدسی های آن، حال لازم است تا با شرایط و طرز قرار گیری نمونه مورد آزمایش در لام و لامل آشنا شوید.
برای این کار نیز باید نمونه مورد نظر را بصورت لایه ای نازک درون لام قرار دهید تا ضمن عبور نور، باعث بهتر دیده شدن توسط عدسی شود. ( بعنوان مثال برای مشاهده یک موجود زنده باید با برش دادن نمونه، قسمتی از آن را بین لام و لامل قرار دهید که در اینصورت به این نمونه، نمونه میکروسکوپی می گویند.)
شرط استفاده از لام و لامل
لام و لامل شیشه های نازکی هستند که برای مشاهده نمونه در زیر میکروسکوپ، بکار می روند. (لازم است بعد از قرار دادن نمونه بر روی لام میکروسکوپ، لامل را روی نمونه قرار دهید.)
همچنین توجه کنید که در هنگام استفاده از لام و لامل، باید آن ها را از قسمت های لبه و کنار شیشه، در دست بگیرید.
برای اطلاعات بیشتر درباره قیمت لام و لامل میکروسکوپ و سایر ظروف آزمایشگاهی به شیشه آلات آزمایشگاهی مراجعه کنید.
نحوه نگهداری از میکروسکوپ
پس از استفاده و کار با میکروسکوپ، لازم است تا برای نگهداری از این دستگاه به موارد زیر توجه نمایید:
میکروسکوپ را باید در محیطی بدور از رطوبت و گرد و غبار نصب نمایید. (فضایی با داشتن سیستم تهویه برای نصب این دستگاه مناسب است.)
نصب میکروسکوپ بر روی سطحی صاف و تراز شده
پرهیز از قرار دادن میکروسکوپ در کنار لوازم آزمایشگاهی که باعث تولید لرزش می شوند همانند دستگاه سانتریفیوژ
پس از اتمام کار، لامپ میکروسکوپ را خاموش کنید.
سپس به مدت حداقل ۱۰ دقیقه پس از خاموش کردن دستگاه، از تکان دادن آن خوداری نمایید.
با پایین آوردن صفحه میکروسکوپ، لام ها را بر دارید.
تمیز کردن لنزهای دستگاه پس از هر بار استفاده
تمیز کردن عدسی با روغن ایمرسیون و سپس با مایع مخصوص
جدا نمودن کابل برق از پریز (باید توجه کنید که ولتاژ پریز با ولتاژ برق دستگاه متناسب باشد.)
و در نهایت بهتر است تا کاوری را به عنوان محافظ بر روی دستگاه بکشید.
لازم به ذکر است که در هنگام کار با میکروسکوپ از برخورد و تماس عدسی با نمونه جلوگیری نمایید و پس از هر با استفاده عدسی ها را با مایع و پارچه های مخصوص لنز، تمیز کنید.
نکات لازمی که در هنگام کار با میکروسکوپ باید به آن ها توجه نمایید:
دقت و کنترل کردن از تنظیم بودن اجزای نوری
توجه به تنظیم بودن گیره های نگهدارنده نمونه
روغن کاری میکروسکوپ بر اساس توصیه های سازنده
تمیز کردن تمام اجزای مکانیکی دستگاه
کنترل کردن عملکرد و کارکرد دیافراگم
کنترل کردن مکانیسم تغییر و تنظیم فاصله کانونی
توجه به تنظیم بودن صفحه مکانیکی
تمیز کردن بدنه میکروسکوپ
پس از اتمام کار با میکروسکوپ، لازم است تا بدنه دستگاه را جهت از بین بردن چربی، روغن و دیگر آلودگی ها با محلول های شوینده و استفاده از برس کوچک تمییز نمایید. سپس بدنه را با محلول آب مقطر و اتانول ۹۵% (۵۰/۵۰) پاک کنید. (البته باید توجه کنید که نباید از این محلول برای تمیز کردن سطوح نوری استفاده کنید).
هنگام خرید میکروسکوپ به موارد زیر توجه کنید
به نیاز و استفاده خودتان از میکروسکوپ دقت کنید.
در اصل دو نوع میکروسکوپ وجود دارد ، قدرت بالا و قدرت کم می باشد . شما می توانید از یک میکروسکوپ پرقدرت برای جستجوی چیزهای بسیار ریز مانند باکتری ها ، سلول های خونی ، زندگی در آبگیر ، سلول ها و پاهای حشرات استفاده کنید. مدل های کم مصرف برای دیدن چیزهای بزرگتر مانند زنبور عسل، مگس، بافتن پارچه، سکه، تمبر و دانه های شن استفاده می شود. در زیر، شن و ماسه ، قرار داده شده بر روی یک تکه سیاه کاغذ به بهترین وجه با میکروسکوپ کم توان دیده می شود. باکتری شپش سر کوچک هستند اما قابل مشاهده هستند اما در بهترین حالت با میکروسکوپ پرقدرت دیده می شوند.
فروش تخصصی میکروسکوپهای آزمایشگاهی و پزشکی، با ضمانت و ارسال رایگان به سراسر ایران. به همراه خدمات پس از فروش. تعمیرات تخصصی میکروسکوپ در تهران حتی در محل.
برندهای المپوس Olympus، وست لب WestLab، نیکون Nikon، زایس Zeiss، یورومکس Euromex، نایت اسکای Nightsky، سوئیفت Swift، نوکس Novex
ادامه مطلب...
- فروش میکروسکوپ
- میکروسکوپ
- خرید میکروسکوپ
- خرید اقساطی میکروسکوپ
- بهترین میکروسکوپ
- میکروسکوپ المپوس
- میکروسکوپ المپیوس
- میکروسکوپ وست لب
- میکروسکوپ نایت اسکای
- میکروسکوپ نیکون
- میکروسکوپ یورومکس
- میکروسکوپ زایس
- میکروسکوپ چینی
- olympus
- zeiss
- nikon
- nightsky
- westlab
- میکروسکوپ اینورت
- میکروسکوپ زمینه تاریک
- میکروسکوپ بیولوژی
- میکروسکوپ پزشکی
- میکروسکوپ آزمایشگاهی
- میکروسکوپ اصل
- تعمیرات میکروسکوپ
- سرویس میکروسکوپ
- تهران
- تعمیر میکروسکوپ تهران
- تعمیر میکروسکوپ در محل
- میکروسکوپ آلمانی
- میکروسکوپ آمریکایی
- میکروسکوپ هلندی
- میکروسکوپ ژاپنی
- میکروسکوپ ایرانی
- میکروسکوپ فلورسانس
- میکروسکوپ دست دوم
- میکروسکوپ کار کرده
- میکروسکوپ در حد نو
- میکروسکوپ نو
- میکروسکوپ آکبند
- قطعات میکروسکوپ
اگر جز کسانی هستند که در آزمایشگاه یا مراکز اهدای خون کار کرده اید، حتما با مشکلاتی که در بخش نمونه گیری اتفاق می افتد سر و کار داشته اید. هر یک از افراد مراجعه کننده به بخش نمونه گیری، دارای رگ بندی خاصی هستند و در بعضی افراد، خصوصا کسانی که چاق هستند و یا بانوان و کودکان، رگ بندی دست به وضوح مشخص نیست و ورید قابل لمس ندارند و این موضوع چالشی را برای کارشناش نمونه گیری (هرچند کارشناس حرفه ای و با تجربه) و فرد مراجعه کننده و در نهایت، کل آزمایشگاه به وجود می آورد. و یک نمونه گیری اشتباه علاوه بر آزار و اذیت برای مراجعه کننده، باعث بی اعتباری کارشناس و در نهایت آزمایشگاه خواهد شد.
اما وجود یک دستگاه رگ یاب میتواند باعث کاهش تلفات مراجعه کنندگان و بهبود وضعیت خونگیری و افزایش اعتبار پرسنل و آزمایشگاه خواهد شد.
دستگاه رگ یاب مناسب جهت استفاده در آزمایشگاه ها و مراکز اهدای خون و هر جا که با نمونه گیری سر و کار دارند توصیه می شود.
کیت گارو رگ نما
اساس کار دستگاه چیست؟
این دستگاه بر اساس نور با استفاده از لامپ های LED با طول موج و طیف خاص ایجاد میکند که می تواند در هنگام خونگیری برای افرادی که رگ های واضح ندارند، مورد استفاده قرار گیرد و رگ های مخفی را به طول واضح مشخص نماید.
این دستگاه همراه کیت مخصوص کودکان است
چرا دستگاه گارو رگ نما VGR 115
این دستگاه در واقع هم گارو و هم رگ نماست که به سهولت این امکان را به کارشناس آزمایشگاه می دهد که همزمان با بستن گارو، رگ را نیز شناسایی کند و عمل نمونه گیری را انجام دهد. این دستگاه شارژی است اما در صورت اتمام شارژ و شرایط اضطراری میتواند با برق نیز کار کند. دارای کیت مخصوص کودکان است که با برق و یا اتصال به برق، جهت استفاده برای خونگیری از کودکان مورد استفاده قرار میگرد.
ویژگی های دستگاه VRG 115
1 قابل حمل بودن و سبک
2 کاربری آسان
3 طراحی ارگونمیک
4 قابل استفاده در انواع پوست ها
5 کلید یکطرفه کننده نور
6 با دوام و طول عمر زیاد
7 باتری شارژی با طول عمر زیاد
8 قابلیت تنظیم شدت نور
9 حسگر محافظ چشم
10 گارو مجزا و قابل تعویض
11 قابل استفاده در تمامی مراکز درمانی
12 قابل استفاده در محیط های با نور کم
13 مفید جهت رگ گیری از انگشتان
14 دارای کیت مخصوص اطفال
توجه
این دستگاه باید فقط توسط افراد آموزش دیده مورد استفاده قرار گیرد.
این دستگاه دارای گارانتی می باشد.
برای آگهی بیشتر در مورد دستگاه گارو رگ نما میتوانید فایل PDF را در انتهای این مطلب دانلود بفرمایید.
ادامه مطلب...اتوکلاو دستگاهی است که برای استریل کردن مواد و تجهیزات در آزمایشگاه توسط فشار شدید بخار در دمای 121 درجه سانتی گراد به مدت 15 یا 20 دقیقه است این زمان بستگی به نوع ماده و محتوای اتوکلاو دارد. این دستگاه در سال 1879 توسط چارلز چامبرلند (Charles Chamberland ) اختراع شد.
انواع اتوکلاو
دو نوع اصلی اتوکلاو وجود دارد:
صفحه اتوکلاو در بالا:
این اتوکلاو ای شبیه زودپز هایی است که به فور در خانه های ایرانی یافت می شود. در این اتوکلاو ها، در اتوکلاو توسط پیچ هایی در پایین بسته می شود و فشار سنجی در بیرون برای کنترل فشار قرار دارد. این دستگاه ها نیاز به منبع حرارت خاریجی دارند و بسیار خطرناک هستند (اگر ظرف توسط فشار منفجر شود سقف و پایین میاره) بنابراین آنها باید توسط افراد بسیار با تجربه مورد استفاده قرار بگیرند.
صفحه اتوکلاو روبه رو:
این اتوکلاو ها به خاطر راحتی استفاده از آنها به طور وسیع مورد استفاده در آزمایشگاه ها قرار می گیرند اما در استفاده از این اتوکلاو ها باید نهایت دقت را کرد. این اتوکلاو ها جعبه ای شکل هستند و در درونشان مجهز به واحد تبدیل آب به بخار دارند که برای استریل کردن استفاده می شود. کنترل اتوکلاو به اپراتور این امکان را می دهد تا دمای مورد نظر را تنطیم کند و مدت زمان اتوکلاو را تعیین کند همچنین این اتوکلاو ها وسیله ای برای اندازه گیری و نمایش فشار/دما را دارند.
اتوکلاو هایی که از جلو باز میشوند ممکن است بسیار بزرگتر باشند که برای استریل کردن مواد و وسایل زیاد در بیمارستان ها مورد استفاده قرار می گیرد.
موارد کاربرد اتوکلاو
اتوکلاو و علوم آزمایشگاهی دو جز جدا نشدنی از هم هستند. اتوکلاو در بسیار از زمینه ها مانند: میکروب شناسی، پزشکی، دامپزشکی، قارچ شناسی، دندان پزشکی و ... مورد استفاده قرار می گیرد.
ظروف شیشه ای، زباله های پزشکی، ظروف آزمایشگاهی، ملافه های حیوانات آزمایشگاهی، محیط های کشت و... موادی است که توسط اتوکلاو اسنریل می شوند.
امروزه استفاده از اتوکلاو برای استریل کردن زباله های بیمارستانی به سرعت در حال رشد است. وسائل و دستگاههایی که برای استریل کردن این مواد و زباله ها استفاده می شود از همان روش بخار و فوق حرارت هستند و با هم فرقی ندارند و باعث استریل شدن توده ای وسیع از زباله های بیمارستانی از عوامل پاتوژن می شوند. نسل جدیدی از مبدل های زباله به بازار امده که بدون استفاده از فشار بسیاری از مواد مانند محیط های کشت، دستکش ها، گان ها، لباس ها و مواد پلاستیکی را استریل می کند. این دستگاه ها مناسب برای موادی هستند که نمی توانند دمای بالای اون را تحمل کنند.
برای سرنگ های شیشه ای، اوون بهترین راه استریلاسیون است.
حذف هوا
بعد از بستن در اتوکلاو، مقداری هوا در ظرف باقی می ماند و باید حذف شود. علت آن این است که هوای گرم در مقایسه با بخار به مدت زمان زیادی برای استریل کردن نیاز دارد. برای مثال: بخار در دمای 134 درجه سانتی گراد به 3 دقیقه وقت برای استریل کردن مواد نیاز دارد در حالی که هوای گرم 160 درجه سانتی گراد در همان شرایط به دو ساعت وقت نیاز دارد. روش های حذف هوا در اتوکلاو به شرح زیر است:
حذف هوا از پایین (Downward displacement):
زمانی که بخار وارد محفظه می شود به علت پایین بودن چگالی آن نسبت به هوای گرم در بالای محفظه قرار می گیرد و با افزایش میزان بخار رفته رفته هوای گرم در زیر اتوکلاو فشرده می شود و از قسمت پایینی تخلیه می شود. معمولا در قسمت خروجی دماسنجی برای کنترل دمای هوای خروجی می گذارند. تنها زمانی که هوا از محفظه خارج شد باید تخلیه کردن را متوقف کنیم. جریان معمولا توسط تله های بخاری و یا سوپاپ های مارپیچی کنترل می شود.
پالس های بخار (Steam pulsing):
در این روش هوای موجود در محفظه اتوکلاو توسط پالس های بخار فشرده می شود تابه فشار اتمسفر نزدیک شود.
پمپ های وکیوم (Vacuum pumps):
این پمپ ها هوا و یا هوا/بخار را از محفظه مکش می کنند.
سوپر اتمسفر (Superatmospheric ):
در این چرخه از پمپ های وکیوم استفاده می شود. به دنبال پالس بخار مکش انجام می شود و به دنبال سایر پالس ها مکش ادامه می یابد. میزان مکش ها بستگی به چرخه و نوع دستگاه دارد.
زیر اتمسفر (Subatmospheric ):
مشابه چرخه superatmospheric است اما فشار محفظه هرگز بیش از اتسمفر نیست تا زمانی که فشار به دمای استریل کردن افزایش یابد.
اتوکلاو در پزشکی و علوم آزمایشگاهی
بجث هایی که در بالا کردیم بیشتر جنبه عمومی داشت اما در این قسمت در مورد اتوکلاو های پزشکی بحث خواهیم کرد. اتوکلاو های پزشکی دستگاه هایی هستند که برای استریل کردن (کشتن تمام شکل های میکروارگانیسم هاو اسپورها ) مواد و ظروف پزشکی استفاده می شود. در این مرحله یعنی استریل کردن تمام شکل باکتری ها، ویروس ها، انگل ها، قارچ ها و اسپور ها از بین می روند اما پریون ها - عامل جنون گاوی( بیماری كروتزفلد- یاكوب) - در اتوکلاو به مدت ۳ دقیقه در دمای ۱۳۴ درجه و یا اتوکلاو به مدت ۱۵ دقیقه در دمای ۱۲۱درجه از بین نمی روند. همچنین تعدای از میکروارگانیم ها اخیرا کشف شده اند که قادر به رشد در دمای بالاتر از ۱۲۱ درجه سانتی گراد هستند.
اتوکلاو ها در بسیاری از زمینه های پزشکی و مراکزی که نیاز به استریل کردن مواد دارند یافت می شوند. نکته ای که باید به آن توجه کرد این است که امروزه بیشتر از وسائل یکبار مصرف استفاده می شود در نتیجه وسائل نیاز به استریل دوباره ندارند. این اتفاق (استفاده از مواد یک بار مصرف بدون نیاز به بازیابی دوباره) برای اولین بار در مورد نیدل ها استفاده شده است اما امروزه بسیاری از مواد جراحی به صورت یک بار مصرف استفاده می شوند.
همه مواد توسط اتوکلاو استریل نمی شوند برای مثال ممکن است بعضی مواد پلاستیکی ذوب شوند و یا بعضی مواد کاغذی نتوانند میزان بالای فشار بخار را تحمل کنند در این موارد باید از اتو و یا سایر روش هاس استریل کردن (اشعه، مواد شیمیایی و... ) استفاده کرد. در ضمن زمانی که می خواهیم مواد را داخل اتوکلاوقرار دهیم باید از دیواره و یا سایر مواد موجود فاصله باشد تا بخار به راحتی در بین مواد حرکت کند.
قبل از دفع هر گونه زباله بیمارستانی و یا پزشکی باید این مواد اتوکلاو شوند و بعد از استریل شدن و عاری از پاتوژن ها مانند سایر زباله ها و طبق روش های استاندارد دفع شوند. همان طور که گفتیم با اتوکلاو تقریبا ۹۹٪ پاتوژن ها از بین رفته و مواد استریل می شوند بنابراین در صورت اتوکلاو نکردن (یا هر روش دیگر استریلی) این پاتوژن ها وارد محیط خودمان می شوند و هم به محیط اطراف خود ضرر خواهند زد و هم به سلامتی خود.
کنترل کیفی اتوکلاو
اندیکاتور های شیمیایی، فیزیکی و بیولوژی برای بررسی دما و زمان اتوکلاو به صورت تجاری وجود دارد. شاخص های شیمیایی به صورت نوار های اتوکلاو (چسب اتوکلاو) و یا بسته های پزشکی هستند که وقتی به دمای معینی رسیدند تغییر رنگ می دهند. برای نمونه: دارای نوار های سیاه در زمینه سفید هستند که بر روی موادی که می خواهند اتوکلاو شوند می زنیم و اگر اتوکلاو ما درست کار کرده باشد در دمای ۱۲۱درجه نوار های سیاه از بین می روند. اندیکاتور های بیولوژی شامل اسپر باکتری هایی هستند که به حرارت مقاوم هستند مانند: Geobacillus stearothermophilus. اگر اتوکلاو به دمای مورد هدف نرسد در این صورت اگر کلنی های اسپور دار باکتری مورد نظر را انکوبه کنیم جوانه خواهند زد و به علت متابولیسم آنهادر محیط PH را تغییر و در آخر باعث تغییر رنگ محیط خواهند شد. برخی از شاخص های فیزیکی از آلیاژ هایی تشکیل شده اند که در دمای مورد نظر ذوب می شوند.
بعضی از اتوکلاو هایی که توسط رایانه کنترل می شوند توسط سیستم F0 - F-nought چرخه استریلاسیون را کنترل می کنند. مقدار F0 بر روی مقدار دقیقه ست می شود که برابر با 121درجه سانتی گراد و یا 249 درجه فارینهایت و یا فشار 15lbs بالاتر از فشار اتمسفر در 15 دقیقه است. از آنجا که کنترل دقیق درجه حرارت دشوار است دما مانیتور می شود (کنترل می شود در یک محدوده خاص) تا زمان استریلاسیون به پایان برسد.
ادامه مطلب...
جهت فروش تجهیزات و مواد آزمایشگاهی، تجهیزات و دستگاه ها، مواد و معرف ها، وسایل و لوازم مصرفی آزمایشگاهی با قیمت مناسب به صورت تک و عمده
ادامه مطلب...